Τίποτα από όσα βιώνουμε δεν πάει χαμένο

Πόσες φορές σκεφτόμαστε όλα τα στραβά και τα ανάποδα που μας έχουν συμβεί κι ευχόμαστε να μην μας είχαν συμβεί; Νομίζω πολλές.

Σκεπτόμενοι όμως όλα αυτά, στην ουσία επιλέγουμε να αισθανθούμε πόνο, δυσαρέσκεια, απογοήτευση, απελπισία. Και ειλικρινά σε τι μας ωφελεί να σκεφτόμαστε κάτι το οποίο δεν μπορεί να αλλάξει και το οποίο μας κάνει να αισθανόμαστε άσχημα;

Σε τίποτα κι όλοι το ξέρουμε αυτό. Όμως να που δεν μπορούμε να αποφύγουμε αυτό που λέμε ανθρώπινη φύση. Έτσι λειτουργεί και πάντα έτσι θα λειτουργεί.

Η επικριτική φωνή μέσα στο κεφάλι μας, θα θελήσει να μας θυμίσει όλα μας τα λάθη, όλες μας τις αποτυχίες, όλους εκείνους που μας πλήγωσαν. «Αυτό που σου έκανε η τάδε ή ο δείνα τα ξέχασες; Πόσο σε πλήγωσε θυμάσαι; Να το θυμάσαι, να μην το ξεχάσεις ποτέ». Έτσι λειτουργεί αυτή η φωνή και δεν μας αφήνει να αγιάσουμε.

Όμως με αυτόν τον τρόπο τελικά επιλέγουμε τον πόνο και όχι κάποιο μάθημα που κρύβει μια εμπειρία. Αφήνουμε στο σήμερα να μας πονά και να μας ταλαιπωρεί κάτι από το χθες, ακόμη κι αν έχει περάσει πολύς καιρός. Στην ουσία δίνουμε στον άνθρωπο ή σε κάποιο γεγονός που μας πόνεσε την άδεια να συνεχίσει να μας πονά. Είναι σαν να του λέμε: «έλα συνέχισε να με πονάς. Δεν πειράζει που αυτό που έγινε, έγινε πριν πολύ καιρό. Εγώ θέλω να με πονάει και σήμερα».

Και το ‘αστείο’ της υπόθεσης είναι ότι αν ερχόταν κάποιος και μας έλεγε: κοίτα, θέλω να σε εγκλωβίσω, να σε ελέγχω, να σου λέω πώς θα σκέφτεσαι, να σε πονάω και να σε βασανίζω», θα ψάχναμε να του δείξουμε την πιο κοντινή πόρτα. Όμως επιτρέπουμε στις σκέψεις μας και στα συναισθήματά μας να παίξουν αυτόν τον ρόλο.

Επιτρέπουμε στον εαυτό μας να γίνει ο τύραννός μας. Γιατί εμείς τυραννάμε τελικά τον εαυτό μας. Δεν μας τυραννά για παράδειγμα ο τάδε ή η τάδε που κάποτε μας έκαναν κάτι. Εκείνοι ούτε που ξέρουν ότι ακόμη είναι μέρος της καθημερινότητάς μας και ότι μας ελέγχουν. Έφυγαν, αλλά είναι ακόμη εκεί. Μεγάλη τους τιμή! Ευτυχώς δεν το ξέρουν.

Είναι όμως μέρος της ανθρώπινής μας φύσης να τυραννάμε τον εαυτό μας με γεγονότα που μας τάραξαν και μας πλήγωσαν. Δεν υπάρχει τρόπος να κλείσουμε την πρόσβαση σε αναμνήσεις, εμπειρίες ή βιώματα. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε αντ’ αυτού, είναι να σταματήσουμε να νιώθουμε άσχημα για όλα εκείνα που έχουν γίνει και να δούμε ότι μέσα από όλα τα γεγονότα που μας σημάδεψαν, σμιλευτήκαμε.

Γίναμε αυτοί που είμαστε, μάθαμε όσα μάθαμε, είδαμε πώς πετυχαίνει κάτι και πώς δεν πετυχαίνει κάτι, μεγαλώσαμε, ωριμάσαμε, εξελιχθήκαμε. Και αν το δούμε πιο προσεκτικά, τελικά θα ανακαλύψουμε ότι κάθε μια από τις εμπειρίες μας, ακόνισε τις ικανότητές μας. Άρα, τίποτε δεν πήγε χαμένο!

ΠΗΓΉ: https://enallaktikidrasi.com/2019/09/tipote-osa-viwnoume-den-paei-xameno/

Γέλα! Το παιδί μέσα σου θέλει χαμόγελο για να ζήσει!

Κάποτε ήσουν παιδί. Γελούσες συχνά και χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Οι μεγάλοι σε έβλεπαν και απορούσαν. Άλλοτε γελούσαν μαζί σου, άλλοτε προσπαθούσαν να σε σταματήσουν επειδή δεν έβλεπαν πού είναι το αστείο. Για εκείνους έκανες απλά «χαζομάρες».

Εσύ όμως γελούσες ξανά με την πρώτη ευκαιρία. Σιγά σιγά ο κόσμος των μεγάλων άρχισε να σε γοητεύει και θέλησες να σοβαρευτείς. Να σταματήσεις τα «παιδιαρίσματα». Έβαλες το γέλιο σε νόρμες και γελάς πια μόνο με πολύ δικούς σου ανθρώπους. Στους άλλους χαμογελάς τυπικά κι αυτό αν χρειαστεί.

Μα δεν γελάς πια με την ψυχή σου. Λες και ντρέπεσαι γι’ αυτήν. Ντρέπεσαι για το παιδί μέσα σου. Δεν το ακούς που σου φωνάζει να ζήσεις, να χαρείς. Κάποιες φορές σε σκουντάει, σαν να σε τραβάει από το χέρι, μα εσύ κολλημένος στις υποχρεώσεις, στη δουλειά, στο κινητό είσαι πολύ απασχολημένος για να του δώσεις σημασία.

Αν ήταν αληθινό παιδί, θα ήταν δυσκολότερο να το αγνοήσεις, γιατί θα άρχιζε να κλαίει δυνατά για να το προσέξεις. Όμως το παιδί μέσα σου κλαίει σιωπηλά. Όσο μεγαλώνεις, όσο απομακρύνεσαι, όσο το ξεχνάς, τόσο σωπαίνει. Και μαζί του και το γέλιο σου. Μα στάσου μια στιγμή. Θυμήσου. Δεν ήταν ωραία να γελάς χωρίς έγνοιες;

Πέρασαν αυτές οι εποχές, θα πεις. Τώρα οι καιροί είναι δύσκολοι. Τίποτα δεν είναι πιο δύσκολο και πιο θλιβερό από έναν άνθρωπο που έχασε το γέλιο του και στη θέση του έβαλε το άγχος. Και ξέρεις γιατί μικρός έκανες «χαζομάρες»; Γιατί δε σε ένοιαζε τίποτα. Δεν ήξερες τι θα πει άγχος. Και αντιδρούσες όποτε οι μεγάλοι πήγαιναν να σου επιβάλλουν το άγχος τους με «μη», «πρέπει» και «γρήγορα».

Τώρα τα επιβάλεις εσύ στον εαυτό σου ως μεγάλος. «Μη γελάς, πρέπει να είσαι σοβαρός, γρήγορα, δεν έχεις χρόνο για χάσιμο». Μα δεν καταλαβαίνεις ότι έτσι ακριβώς χάνεις το χρόνο σου! Χάνεις τη ζωή σου μέσα από τα χέρια σου.

Γέλα. Με ό,τι σου φανεί αστείο. Χαμόγελα πιο συχνά με ό,τι σου φαίνεται όμορφο. Σταμάτα να σπαταλάς τον χρόνο σου στο άγχος και ζήσε. Πάρε μια βαθιά ανάσα και πέτα το βάρος της σοβαροφάνειας από την πλάτη σου. Τα προβλήματα λύνονται πιο εύκολα αν δεν τα παίρνεις τόσο στα σοβαρά, αλλά με χαμόγελο.

Αρκετά κουράστηκες με το να είσαι μεγάλος. Άσε το παιδί μέσα σου να σε ξεκουράζει που και που. Μην νιώθεις τύψεις για τη χαρά σου. Το παιδί μέσα σου ξέρει να ζήσει. Κι ο άνθρωπος που έχει επιτρέψει στο παιδί μέσα του να επιβιώσει παρά τα όσα εμπόδια, έχει ελπίδα. Έχει ζωή.

ΠΗΓΉ: https://enallaktikidrasi.com/2019/09/gela-paidi-mesa-sou-thelei-xamogelo/

«Ελπίδα είναι ένα όνειρο που το βλέπουμε ξύπνιοι»

Αριστοτέλης: «Ελπίδα είναι ένα όνειρο που το βλέπουμε ξύπνιοι»

Πεθαίνει η ελπίδα; Ακόμα κι όταν όλα γύρω σου καταρρέουν και τα όνειρα χάνονται σε μια συννεφιά γεμάτη αστραπές και βροντές που την βροχή σκορπά όπως ο αέρας σκορπάει τα φύλλα, και ο Ήλιος παραμένει κρυμμένος σαν να αρνείται να ζεστάνει έστω και λίγο την υπάρξή σου. Όταν ξυπόλυτος περπατάς στην κακοκαιρία, ψάχνοντας απεγνωσμένα κατάλυμα για ξεκούραση και η κούραση σ’ έχει καταβάλλει; Μάλλον όχι!

Πεθαίνει η ελπίδα; Ακόμα κι όταν νιώθεις ορφάνια σε αυτό το κόσμο και τα πνευματικά αδιέξοδα πληθαίνουν μέσα σου, ψάχνοντας απελπισμένα κάτι ή κάποιος να αναστήσει την ψυχή σου. Όταν οι απαντήσεις στα δικά σου “γιατί;” αργούν να έρθουν. Όταν με μια κίνησή σου “τελευταίας ευκαιρίας” μεγαλώνει το κενό μέσα σου, μπερδεύοντας τα πράγματα περισσότερο από ποτέ; Μάλλον όχι!

Ακόμα κι όταν ο άνθρωπός σου αποδεικνύεται πως ήταν μια “λάθος επιλογή” και γκρεμίζει όποια αξιοπρέπεια σου έχει απομείνει, νιώθοντας πλέον μεγαλύτερο πνευματικό φορτίο και δυσβάστακτες βιωματικές μέριμνες; Όταν νομίζεις πως ό,τι έχεις επενδύσει σε μια σχέση και έχεις την αίσθηση πως όλα χάθηκαν σαν το νερό που γλίστραγε από την παλάμη σου; Μάλλον όχι!

Πεθαίνει η ελπίδα; Ακόμα κι όταν “Τι θα κάνω από δω και πέρα;” είναι η μόνη ερώτηση που δίνει νόημα στη ζωή σου. Όταν ένα σκοτάδι πολύ πυκνό περικυκλώνει τη διάνοιά σου, κάνοντας το μυαλό σου ανίκανο να βρει τη λύση που απεγνωσμένα ψάχνεις. Όταν απλά η κούραση γίνεται σαν “δεύτερη φύση” και η κατάθλιψη καθηλώνει την κάθε επιθυμία που ίσως να την αντικρίζεις σαν μια φωτεινή σκιά που παλεύει να εισχωρήσει σιωπηλά στη χαραμάδα της ζωής σου; Μάλλον όχι!

Πεθαίνει η ελπίδα όταν έχεις υποστεί την μεγαλύτερη ανθρώπινη απώλεια και το νόημα της ζωής σου έχει χαθεί; Όταν η προσωποποιημένη για σένα αγάπη πέρασε το σύνορο τις ύπαρξή μας και το κενό που αφήνει γίνεται τάφος για σένα. Όταν νομίζεις πως ότι όλες οι ελπίδες σου γίνονται στάχτη και θάβονται στη γη, σαν να θέλεις να κρύψεις τον πόνο σου;

Που νιώθεις πως όλα πήγανε χαμένα χωρίς καμία χρησιμότητα πια, διότι δεν μπορείς πλέον να φροντίσεις, να προσφέρεις, να στηρίξεις. Μάλλον όχι! (Να σου πω ένα μυστικό; Πάντα θα έχει αξία αυτό που προσφέρεις με αγάπη στον άνθρωπό σου, είτε βρίσκεται σε αυτήν την ζωή, είτε στην άλλη).

Η ελπίδα είναι κινητήρια δύναμη αυτής της ζωής και είναι τόσο βαθιά ριζωμένη στην ψυχή μας που ακόμα και τον θάνατο τον εξουδετερώνει. Η ελπίδα δίνει την ώθηση, προκαλεί, ερευνά, ενθαρρύνει, υπομένει, δυναμώνει, ζητάει τα εαυτή της και καθορίζει εν τέλη τη ζωή μας προσδοκώντας το καλύτερο, το ωφέλιμο, το σωτήριο.

«Ελπίδα είναι ένα όνειρο που το βλέπουμε ξύπνιοι» (Αριστοτέλης) Ναι, αλλά μπορεί το όνειρό σου να είναι μια deja-vu κατάσταση.

ΠΗΓΉ: https://enallaktikidrasi.com/2019/09/aristotelis-elpida-einai-oneiro-vlepoume-xipnioi/

Η ζωή δεν έχει σκοπό να σε κάνει να ανοίξεις τα φτερά σου αλλά να σε μάθει να πετάς

Υπάρχουν στιγμές στη ζωή που νιώθεις μια ώθηση. Μια εσωτερική δύναμη είναι εκεί και σε προτρέπει να ξεκινήσεις και να προχωρήσεις. Να μη φοβηθείς. Πρόκειται για μια νέα φάση όπου η ζωή σε καλεί να πράξεις, να δημιουργήσεις, να κοιτάξεις μπροστά και να πετάξεις.

Και τότε είναι που αποφασίζεις να ακούσεις αυτή τη φωνή και να ανοίξεις τα φτερά σου. Χωρίς να υπολογίσεις φόβους και δισταγμούς. Παίρνεις το ρίσκο κι αρχίζεις το ταξίδι. Όμορφα πράγματα αρχίζουν να συμβαίνουν. Βλέπεις όνειρά σου να πραγματοποιούνται, βλέπεις ικανότητές σου να βελτιώνονται. Είσαι αισιόδοξος.

Αντιμετωπίζεις νέες προκλήσεις, γνωρίζεις νέα πράγματα, νέοι άνθρωποι μπαίνουν στη ζωή σου στους τομείς που έχεις αφήσει ανοιχτούς. Κάνεις καινούρια λάθη και νιώθεις γνώριμα συναισθήματα αλλά από άλλη οπτική γωνία. Και αφού έχεις αρχίσει να συνηθίζεις τη νέα κατάσταση, μόλις θεωρήσεις ότι βρήκες τη φωλιά που θα ξαποστάσεις τα φτερά σου, η ζωή σου φυλάει ένα μάθημα για το τέλος.

Άλλες φορές το μάθημα είναι μικρό, άλλες μεγάλο. Εξαρτάται πάντα από το πώς θα το βιώσεις. Κάποιες φορές είναι ευδιάκριτο μέσα από εξόφθαλμα γεγονότα που έχουν στόχο να σε ξυπνήσουν απότομα. Άλλες είναι τόσο δύσκολο να καταλάβεις τι θέλει να σου πει η ζωή, σαν να μιλάει λες ξένη γλώσσα. Εκεί χρειάζεται να εξασκήσεις την παρατηρητικότητά σου και να επιστρατεύσεις τη θέλησή σου για αυτοβελτίωση.

Καλά όλα αυτά. Μα όταν στα μαθήματα αυτά εμπλέκεται η καρδιά, τα πράγματα γίνονται σίγουρα πιο δύσκολα. Τότε είναι που νιώθεις ότι η ζωή τα έβαλε με τα φτερά που η ίδια σου επέτρεψε να ανοίξεις. Φτάνεις στον παραλογισμό να θεωρείς ότι σε εκδικείται κι ότι εσύ δεν φταις σε τίποτα.

Μα δυστυχώς φταις. Γιατί όσο καλά κι αν μπορούμε να προγραμματίσουμε τη ζωή με το μυαλό, τόσο ακατόρθωτο είναι να ελέγξουμε την καρδιά σε αυτά που ζούμε. Και τα λάθη από καρδιάς είναι αυτά που πονούν περισσότερο. Αυτά σου τσακίζουν τα φτερά και σε κάνουν σε κάθε πονεμένο χτύπο της καρδιάς σου να νιώθεις ότι θα κοπούν.

Κι εκεί που νομίζεις ότι ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται και είναι μάταιο να προσπαθήσεις ξανά για κάτι καινούριο, εμφανίζεται ένας άνθρωπος από το πουθενά για να σου αποδείξει το αντίθετο. Θα είναι τα λόγια του, θα είναι το παράδειγμά του, θα είναι ο αέρας που εκπέμπει. Θα είναι ο τρόπος μέσα από αυτόν τον άνθρωπο να σου δείξει η ζωή ένα κομμάτι του εαυτού σου. Ένα κομμάτι της δύναμής σου που δεν γνώριζες ότι υπήρχε. Πως και να φταις, δεν πειράζει, προχώρα.

Έτσι είναι η ζωή. Αρκεί να πάρεις το μάθημα. Και τα φτερά σου θα αρχίσουν ξανά να κινούνται. Γιατί τελικά η ζωή δεν έχει σκοπό να σε κάνει να ανοίξεις τα φτερά σου, αλλά να σε μάθει να πετάς. Με όποιο κόστος. Μέσα από καταστάσεις, μέσα από ευκολίες και δυσκολίες, μέσα από σχέσεις ο στόχος είναι ένας. Να μάθεις ποιος είσαι. Να μάθεις ότι τα φτερά σου εσύ τα αποκτάς, εσύ τα ανοίγεις κι εσύ επιλέγεις τον προορισμό του ταξιδιού σου.

Όμως είσαι κι εσύ που όταν πληγωθούν, θα τα θεραπεύσεις. Και εκείνη πάντα σου παρέχει το γιατρικό. Αυτός είναι ο κύκλος της ζωής. Νέοι ορίζοντες, νέες εμπειρίες, νέες πληγές, νέες θεραπείες. Το μάθημα όμως πάντα ίδιας φύσεως. Πώς να γίνεσαι συνεχώς καλύτερος άνθρωπος.

ΠΗΓΉ: https://enallaktikidrasi.com/2019/09/zwi-exei-skopo-se-mathei-petas/

Δεν μπορείς να διδάξεις στους ανθρώπους να σε αγαπούν

Ξέρω τι θέλει η ψυχή σου. Ξέρω ότι είσαι ευαίσθητος και συναισθηματικός. Γνωρίζω ότι είσαι η ζωντανή ενσάρκωση της καλοσύνης και της φροντίδας. Κι αυτό το ξέρω επειδή οι άνθρωποι που μοιράζονται τέτοιες ποιότητες αναγνωρίζουν ο ένας τον άλλο.

Αναγνωρίζουμε ο ένας τον άλλο. Ξεχωρίζω την απαλότητα της λάμψης που εκπέμπει η αύρα σου. Αλλά μπορώ επίσης να δω μια άλλη πλευρά της ψυχής σου, τα κόστη του να είσαι καλός• βλέπω τον αντίκτυπο αυτών των χαρακτηριστικών. Μπορώ να δω τις ουλές από τον πόνο και την απογοήτευση.

Αυτές οι ουλές στην ψυχή σου αποκαλύπτουν ένα θεμελιώδες μάθημα. Ότι δεν μπορείς να μάθεις τους ανθρώπους να σε αγαπούν. Δεν μπορείς να τους διδάξεις να ανταποδώσουν την ίδια καλοσύνη που εσύ μοιράζεσαι με τον κόσμο. Δεν μπορείς να τους διδάξεις να νοιάζονται όταν όλοι ξέρουν ότι είναι το συμφέρον καμουφλαρισμένο.

Πρέπει να καταλάβεις ότι είσαι άνθρωπος που προσφέρει. Είσαι η μειοψηφία σε αυτό τον κόσμο. Δίνεις απλόχερα και αλτρουιστικά. Θα σκάψεις μια βαθιά τρύπα και εκεί θα θάψεις τη δική σου ευεξία για όλους τους άλλους.

Και θα συνεχίσεις να μοιράζεσαι επειδή σ’ αυτό πιστεύεις με όλη σου την καρδιά. Το μότο σου είναι «πώς μπορώ να βοηθήσω;», ακόμα κι όταν δεν έχεις τίποτε άλλο να δώσεις από τον εαυτό σου.

Αλλά έχεις μάθει από εμπειρία τα κόστη του να δίνεις τόσο πολύ. Δυστυχώς, ο κόσμος αυτός είναι σημαδεμένος από αυτούς που παίρνουν. Αυτά τα εγωιστικά πλάσματα είναι ειδικοί της εκμετάλλευσης. Δεν υπάρχει πολλές φορές ίχνος ειλικρίνειας στις πράξεις τους.

Καθοδηγούνται από τον ναρκισσισμό τους, αλλά και το προσωπικό συμφέρον. Σε πολλές περιπτώσεις είναι δάσκαλοι στην απάτη. Κάθε προσπάθεια που κάνεις για να διορθώσεις την κατάσταση θα αποτύχει. Θα στρέψουν τους καλούς σου τρόπους εναντίον σου, αφήνοντάς σε θύμα των εγωιστικών πράξεών τους.

Αγαπητέ αναγνώστη, θυμήσου αυτό το μάθημα. Δεν μπορείς να διδάξεις στους ανθρώπους να σε αγαπούν. Δεν μπορείς στην πραγματικότητα να τους διδάξεις τίποτα, αν εκείνοι δεν το θέλουν.

Άλλωστε, δεν είσαι υπεύθυνος γι’ αυτούς. Μπορεί να θες να τους καθοδηγήσεις. Μπορεί να θες να μοιραστείς αυτή τη χαρά του να δίνεις. Οι προθέσεις σου είναι ειλικρινείς, αλλά για τη δική σου επιβίωση εδώ, θυμήσου τα τείχη και τα όρια.

Αγαπητέ αναγνώστη, η καλοσύνη σου είναι ανεκτίμητη, και ήρθε η ώρα να συμπεριφερθείς στον εαυτό όπως του αξίζει. Συνέχισε να αγαπάς, συνέχισε να δίνεις τρυφερότητα στον κόσμο, αλλά περισσότερο απ’ όλα, θυμήσου να είσαι επιλεκτικός ως προς το σε ποιους προσφέρεις απλόχερα όλα αυτά τα δώρα.

Aman Basra

Να προτιμάς εκείνον που ντύθηκε, χτενίστηκε, ταξίδεψε για να σε συναντήσει

Θα σου πω γιατί πολλές φορές προτιμάς να χάνεσαι στο κινητό αντί να επικοινωνείς στον άνθρωπο απέναντί σου ή με την παρέα στην οποία βρίσκεσαι. Κατ’ αρχάς, έχεις, όπως όλοι μας, ανάγκη να ικανοποιήσεις το αίσθημα σπουδαιότητάς σου. Κάθε ώρα. Κάθε λεπτό.

Πίσω από αυτή την κραυγή για αναγνώριση και προσοχή κρύβεται ένα μόνο συναίσθημα: η αγάπη. Συγκεκριμένα, η ανάγκη μας να αγαπηθούμε από τους άλλους κι από τον εαυτό μας (Από το βιβλίο «Να ευτυχήσω για να πετύχω ή να πετύχω για να ευτυχήσω»).

Όταν, λοιπόν, βρίσκεσαι βυθισμένος στον ψηφιακό σου κόσμο, απευθύνεσαι πάντα σε περισσότερους απ’ ό,τι διά ζώσης. Και ελπίζεις να λάβεις την αναγνώριση που λείπει από δίπλα σου.

Γιατί, όταν σκρολάρεις αδιάλειπτα μέχρι να γδαρθεί ο αντίχειράς σου, κάποια στιγμή θα βρεις έστω έναν, έστω μία, να σου πει ένα γεια, να του αρέσει μια φωτογραφία σου, μια ατάκα σου ή κάτι που έκανες και δημοσίευσες. Να του αρέσει κάτι από όλα αυτά. Όχι όμως εσύ. Μόνο αυτός που αφήνεις δημόσια να δει. Σίγουρα όχι ο αληθινός, ο ουσιαστικός, ο ολοκληρωμένος εσύ.

Τις περισσότερες φορές, άλλωστε, σου προσφέρει ένα ανούσιο γεια, ένα ανόρεχτο like, καθώς ελάχιστα ενδιαφέρεται για σένα αφού δεν σε γνωρίζει πραγματικά ή δεν νοιάζεται να σε γνωρίσει. Αν μου επιτρέπεις, και σ’ το λέω για να το ακούσω πρώτα εγώ, να προτιμάς εκείνον που ντύθηκε, χτενίστηκε, πήρε μετρό, αυτοκίνητο, τα πόδια του και ήρθε να σε συναντήσει.

Αυτόν που επένδυσε σε σένα. Αυτόν που διέθεσε χρόνο. Αυτόν που ψάχνει τρόπο να σε μάθει. Αυτόν που δείχνει ότι πραγματικά ενδιαφέρεται καθισμένος με τις ώρες δίπλα σου, στο καφέ, στη δουλειά, στον δρόμο, στο σπίτι, δίπλα σου, χωρίς κινητό, παρά με τη διάθεση να δει πιο μέσα, σε αυτό που αποκαλείς «εγώ». Κλείνουμε τα κινητά, όσο είμαστε κοντά, για να είμαστε κοντά.

ΠΗΓΉ: https://enallaktikidrasi.com/2019/09/nikolas-smirnakis-protimas-ekeinon-ntithike-taxidepse-sinantiseis/

Οι «ευθύνες» της Κοκκινοσκουφίτσας

«… Για όσα συμβαίνουν στο δάσος έχει και η Κοκκινοσκουφίτσα την ευθύνη της. Ο λύκος, κούκλα μου, πάντα λύκος ήταν..» – Αλκυόνη Παπαδάκη

Και η αλήθεια είναι ότι είναι μία εξαιρετική ρήση. Συνήθως έχουμε μάθει να θυματοποιούμε τον εαυτό μας ή να εστιάζουμε μόνο στις ευθύνες και στις επιλογές του άλλου. Έχετε σκεφτεί όμως πόσο κακό κάνουμε στην αυτο-εικόνα μας με αυτό τον τρόπο;

Μαθαίνουμε να εστιάζουμε επιλεκτικά στις συμπεριφορές των άλλων και μαθαίνουμε επίσης να αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας, σαν κάποιον που του συμπεριφέρονται άσχημα, που τον θίγουν, τον αντιμετωπίζουν σαν μία δεύτερη επιλογή.

Η άμεση συνέπεια όλης αυτής της φιλοσοφίας ζωής είναι εμείς με το χρόνο να μην πιστεύουμε στον εαυτό μας, να μην καλλιεργούμε έναν υγιή εγωισμό και να εστιάζουμε επιλεκτικά στις ευθύνες των άλλων. Και αυτό φαίνεται συνήθως μέσα από τις επιλογές σχέσεων που κάνουμε και από τους ρόλους που αναλαμβάνουμε σε αυτές τις σχέσεις.

Εμείς μαθαίνουμε να προσδοκάμε από τους άλλους την αλλαγή και σταματάμε σταδιακά να την διεκδικούμε από τον ίδιο μας τον εαυτό. Μαθαίνουμε να εστιάζουμε στους άλλους και παραμένουμε σε σχέσεις και σε καταστάσεις δίνοντας τόσες πολλές ευκαιρίες.

Να τις αναλάβεις τις ευθύνες σου. Μην τον φοβάσαι τον εαυτό σου. Μην του συμπεριφέρεσαι σαν μία δεύτερη επιλογή. Να τον αγαπάς τον εαυτό σου και να προσπαθείς να διεκδικείς πράγματα για σένα που θα καταλαβαίνεις την αξία σου, μέσα από αυτά.

Μην εστιάζεις στους άλλους, γιατί σταδιακά η επιβεβαίωσή σου θα γίνεται μόνο μέσα από τους άλλους και τις σχέσεις σου μαζί τους. Να μην φοβάσαι να κοιτάζεις τον εαυτό σου στον καθρέπτη.

Να αγκαλιάζεις και τα λάθη σου, γιατί μόνο με αυτό τον τρόπο τα λάθη θα σταματήσουν να είναι φαύλος κύκλος και η αποτυχία θα γίνει επιτυχία. Να μην φοβάσαι να αναλάβεις και τις ευθύνες σου. Μπορεί να πληγωθείς στην αρχή, αλλά η αλήθεια είναι ότι μακροπρόθεσμα η ανάληψη των ευθυνών σου θα σε βοηθήσει να χτίσεις μία υγιή αυτο-εικόνα και δεν θα μεταθέτεις τις ευθύνες όλες στον λύκο.

Εξάλλου, είχε και η Κοκκινοσκουφίτσα τις ευθύνες της, όπως σοφά είπε η Αλκυόνη Παπαδάκη. Κι αν δεν μπορείς μόνος σου, μόνη σου, μη φοβάσαι να ζητήσεις βοήθεια. Γιατί οι σύμμαχοι είναι πολύτιμοι στη ζωή μας.

ΠΗΓΉ: https://enallaktikidrasi.com/2019/09/euthines-tis-kokkinoskoufitsas/

Η καλή διάθεση είναι επιλογή

«Δεν μας ενοχλεί το τι μας συμβαίνει, αλλά το τι θεωρούμε ότι μας συμβαίνει…» αναφέρει στο έργο του ο Έλληνας στωικός φιλόσοφος Επίκτητος. Η διαδικασία της αντίδρασης στα ερεθίσματα που δεχόμαστε καθορίζει τη διάθεση μας και είναι διαφορετική σε κάθε άνθρωπο. Για αυτό και κάποιοι μπορεί να βλέπουν ένα ποτήρι μισογεμάτο, άλλοι μισοάδειο και… κάποιοι άλλοι, όπως λέγεται χιουμοριστικά, κοιτούν αν έχει δαχτυλιές το ποτήρι…

Οι άνθρωποι αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο στο ίδιο ερέθισμα, ή πολλές φορές μπορεί ο ίδιος άνθρωπος έχει άλλη αντίδραση στο ίδιο «πρόβλημα» και αυτό συμβαίνει γιατί η συναισθηματική μας διάθεση, επηρεάζεται από τα γεγονότα ανάλογα με το πώς αντιλαμβανόμαστε τον ίδιο μας τον εαυτό τη δεδομένη στιγμή. Αυτό μας κάνει να δίνουμε διαφορετικές «διαστάσεις» στα θέματα που μας απασχολούν και όχι αυτές που ρεαλιστικά τους αναλογούν και δυστυχώς αυτή η διαδικασία γίνεται βαρόμετρο της διάθεσης μας.

Επιρροές στη διάθεση

Η συναισθηματική μας διάθεση, το πότε και το πόσο συχνά νιώθουμε μέσα σε μια μέρα χαρά, λύπη ή ανησυχία επηρεάζεται από δύο παράγοντες, αφενός τα γεγονότα που συμβαίνουν στο περιβάλλον μας και κυρίως τις σκέψεις που κάνουμε συνεχώς για τα γεγονότα. Αυτές οι σκέψεις γίνονται μέσα από το πρίσμα του πως «αντιλαμβανόμαστε» εμείς τον εαυτό μας και αυτό αλλάζει με το πέρασμα των χρόνων και την… συλλογή εμπειριών που έχουμε.

Η αλήθεια είναι ότι πέρα από τα πρώιμα παιδικά μας χρόνια, κάθε γεγονός που συμβαίνει, η μνήμη μας το «ερμηνεύει» αλιεύοντας παλαιότερα όμοια γεγονότα και σύμφωνα με τις πεποιθήσεις και την «εικόνα» που έχουμε για εμάς. Επί παραδείγματι, ένα διαγώνισμα στο σχολείο, μπορεί για κάποιους να φαντάζει με παιχνίδι, ενώ για άλλους σημαίνει ένα τεστ δοκιμασίας της προσωπικής τους αξίας.

Είναι θετικό το γεγονός ότι δε γεννιόμαστε αισιόδοξοι ή απαισιόδοξοι, εσωστρεφείς ή εξωστρεφείς, τολμηροί ή διστακτικοί. Αυτά τα χαρακτηριστικά τα «υιοθετούμε» μέσα από τις εμπειρίες μας στα πρώτα χρόνια της ζωής μας αλλά δεν μένουν πάνω μας σαν «σφραγίδα» αφού γνωρίζουμε πλέον και μέσα από την πρόοδο των νευροεπιστημών, ότι ο ασυνείδητος τρόπος που βλέπουμε τον εαυτό μας και επομένως το περιβάλλον, μπορεί να αλλάξει, αρκεί να τον επεξεργαστούμε με τη σκέψη μας και να τον κάνουμε συνειδητό.

Το συναισθηματικό και το λογικό μυαλό

Το ανθρώπινο μυαλό, λειτουργεί σχεδόν όπως ένας πολύπλοκος ηλεκτρονικός υπολογιστής. Βέβαια υπάρχουν βασικές ομοιότητες και διαφορές με τα άψυχα μηχανήματα.

Μια ομοιότητα είναι πως το μυαλό όλων μας είναι «σχεδιασμένο» πάνω στο ίδιο βασικό σχέδιο. Υπάρχει για παράδειγμα πάντοτε ο «συναισθηματικός» και ο «λογικός» εγκέφαλος, οι οποίοι «συνεργάζονται» αρμονικά και συνέχεια.

Δεύτερη ομοιότητα είναι πως υπάρχουν πολλές «προσχεδιασμένες διαδικασίες» στον τρόπο λειτουργίας του μυαλού μας, οι οποίες «παράγουν» χημικές ουσίες (νευροδιαβιβαστές), απαραίτητες, προκειμένου να διατηρούμε μία καλή συναισθηματική διάθεση. Ο συναισθηματικός εγκέφαλος προηγείται στη λήψη διαφόρων αποφάσεων διότι θα ήταν μοιραία χρονοβόρο, αν μπροστά σε έναν μεγάλο κίνδυνο δε νιώθαμε φόβο και καθόμασταν με τη λογική να τον επεξεργαστούμε. Οι υπολογιστές δε νιώθουν χαρά, φόβο ή άλλα συναισθήματα αλλά ευτυχώς εμείς, όπως έλεγε ο Αριστοτέλης, ζούμε με συναισθήματα, όχι με τις ώρες στο ηλιακό ρολόι.

Τρίτον, ο «δικός μας» υπολογιστής κινείται με στόχο τη συναισθηματική ικανοποίηση και όχι με μαθηματική λογική. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ερμηνεύονται οι συνήθειες, σε σχέσεις, πρόσωπα και καταστάσεις, που ενώ με «μαθηματικό» υπολογισμό μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα ωφέλιμες, οι άνθρωποι προσκολλούνται σε αυτές λόγω του φόβου να ξεφύγουν και να προχωρήσουν δοκιμάζοντας κάτι καινούριο αλλά άγνωστο.

Τέταρτον, παρότι όλοι διαθέτουμε έναν παρόμοιο υπολογιστή φτιαγμένο από το ίδιο υλικό και «καλωδιωμένο» κατά το ίδιο πρότυπο (όπως η αντίδραση του φόβου απέναντι σε ότι θεωρείται απειλή για την επιβίωση), οι εμπειρίες που αποκτούνται κυρίως στα πρώιμα χρόνια της ζωής, επιδρούν πρόσθετα σε αυτή την καλωδίωση του υπολογιστή. Οι εμπειρίες αυτές μπορούν να διαμορφώσουν πεποιθήσεις, αξίες, συναισθηματικές αντιδράσεις, ακόμη και το αν κοιτάζοντας ένα ποτήρι το βλέπουμε μισογεμάτο ή μισοάδειο, μεταφορικά μιλώντας δηλαδή, τον υποκειμενικό τρόπο αντίληψης του περιβάλλοντος.

Όταν επομένως γράφεται ένα κείμενο ψυχολογίας, μπορεί να απευθύνεται γενικά, διότι το μυαλό όλων μας έχει τις ίδιες βασικές ανάγκες, αλλά δεν μπορεί να απευθύνεται ειδικά, καθώς οι ξεχωριστές εμπειρίες κάθε ανθρώπου έχουν δημιουργήσει έναν υπολογιστή με τη δική του, μοναδική σε διάφορα σημεία «καλωδίωση».

«Προσχεδιασμένες διαδικασίες» προκειμένου να διατηρούμε μία καλή συναισθηματική διάθεση

Από τη φύση μας είμαστε φτιαγμένοι να έχουμε κάποιες βασικές ανάγκες, οι οποίες όταν ικανοποιούνται, εκκρίνονται «θετικές» χημικές ουσίες, που μας κάνουν να νιώθουμε ευχάριστα, ακόμη και ευτυχισμένοι. Μέσα σε αυτές τις ανάγκες πέρα από την πείνα και τη δίψα, είναι και το σ3ξουαλικό ένστικτο. Τα συναισθήματα συντροφικότητας γεννιούνται χάρη στις χημικές ουσίες που παράγονται στο ανθρώπινο μυαλό κατά τη διάρκεια του σ3ξ.

Η κινητική ορμή…

«Προερχόμαστε» από τη φύση και όπως σε άλλα έμβια όντα, το παιχνίδι και η κίνηση αποτελεί ενστικτώδη εκδήλωση της εσωτερικής έκφρασης του ανθρώπου, που φανερώνεται με μια ποικιλία κινήσεων και αισθήσεων. Το παιχνίδι είναι μια γενική ένδειξη ζωής, γιατί δεν παίζουν μόνο οι άνθρωποι, αλλά και τα ζώα. Στον άνθρωπο όμως συνδυάζεται η ενστικτώδης ορμή για κίνηση και χαρά με την ανάγκη για δημιουργία.

Καθώς το μυαλό μας λειτουργεί πρώτα με το συναίσθημα, ο άνθρωπος δεν μπορεί να «αντέξει» την επανάληψη μιας καθημερινής επαναλαμβανόμενης ρουτίνας περιμένοντας μία φορά το χρόνο να ξεφύγει σε κάποιες διακοπές. Όταν η επανάληψη της ίδιας καθημερινότητας «φθείρει» τη συναισθηματική διάθεση, το μυαλό μας χρειάζεται να προσμένει στο άμεσο μέλλον κάτι ευχάριστο, μέσα στην ίδια εβδομάδα έστω, προκειμένου να διατηρήσει την καλή διάθεση.

«Η ευτυχία δεν μπορεί να είναι τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από τη σταθερά καλή διάθεση, αυτή που βιώνεις μόνιμα και όχι παροδικά. Διότι το μεγάλο πρόβλημα είναι η διάρκεια, το θέμα είναι (και είναι εφικτό) να διατηρείς τη διάθεσή σου ακμαία κάθε μέρα», υπογράμμιζε ο Επίκουρος.

Βρείτε ενδιαφέρονται και το γέλιο σας μέσα από την επαφή

Το μυαλό έχει ανάγκη μία ποικιλία ερεθισμάτων μέσω των αισθήσεων. Η εξερεύνηση του φυσικού περιβάλλοντος, τα διάφορα ενδιαφέροντα και χόμπυ που φέρνουν πραγματική επαφή, επικοινωνία και κυρίως το γέλιο, βοηθούν το μυαλό να «παράγει» τις χημικές ουσίες που φέρνουν καλή διάθεση.

Η ανθρώπινη επαφή και επικοινωνία είναι «γραμμένη στα γονίδιά» μας ως φυσικό αντικαταθλιπτικό. Όχι, όμως μέσω του γραπτού λόγου, με τον οποίο γίνεται μεγάλο μέρος της επικοινωνίας σήμερα καθότι οι αισθήσεις και ο εγκέφαλος στερούνται με αυτόν τον απρόσωπο τρόπο και χάνουν αμέτρητα ερεθίσματα πληροφοριών, όπως η χροιά της φωνής, το βλέμμα των οικείων μας, η ανάγκη να αναγνωρίζεται η αξία μας και να λαμβάνουμε αποδοχή.

Όλοι κρυβόμαστε πίσω από τα προβλήματα μας και «βαριόμαστε» να αλλάξουμε. Υπάρχει ένας φαύλος κύκλος δικαιολογιών και μεταφοράς ευθυνών στον… άλλον, αλλά δυστυχώς με αυτόν τον τρόπο επιλέγουμε ουσιαστικά την απομόνωση και την απομάκρυνση και κανείς δεν κάνει την αρχή της επαφής υπό τον φόβο της αλλαγής και της έκθεσης του εαυτού μας. Ένας μεγάλος εγωισμός συνήθως κρύβει φόβο να δείξουμε τις ευάλωτες πλευρές μας. Ταυτόχρονα όμως είναι και μία αδιαμφισβήτητη απόδειξη ότι έχουμε πολλές ευάλωτες πλευρές. Αυτές, όμως εκλείπουν μόνο όταν εξασκούμαστε και εξοικειωνόμαστε με αυτό που φοβόμαστε.

Η συναισθηματική διάθεση αυξάνει σταδιακά

Όταν η συναισθηματική μας διάθεση είναι μέτρια, για λόγους βιολογικούς, η συγκέντρωση της προσοχής μας είναι πιο δύσκολη. Το να προσπαθήσουμε, για παράδειγμα, να διαβάσουμε σε μία τέτοια στιγμή ένα βιβλίο, το οποίο απαιτεί μεγαλύτερη συγκέντρωση, είναι εξαιρετικά δύσκολο. Έτσι συνήθως κάνουμε την «λάθος» επιλογή δηλαδή προτιμάμε την αλληλεπίδραση με μία οθόνη, η οποία όμως δεν «παράγει» κανένα χημικό της καλής διάθεσης. Το μυαλό όμως δε ξεγελιέται, αντιλαμβάνεται ότι δεν αλληλεπιδρούμε πραγματικά, καθώς γνωρίζει ότι απλά κοιτάμε μία οθόνη.

Πολλοί άνθρωποι μπορεί λόγω μέτριας διάθεσης να αποφεύγουν να βρεθούν με οικεία πρόσωπα νιώθοντας ότι μπορεί να ακούσουν προβλήματα άλλων και να δαπανήσουν «αρκετή ενέργεια» που πιστεύουν ότι δε διαθέτουν. Οι άνθρωποι που διατηρούν μία σταθερά καλή διάθεση όμως, προσπαθούν να κάνουν τους οικείους τους να γελάσουν, ώστε να «επωφεληθούν» από την ευχάριστη ατμόσφαιρα, που οι ίδιοι δημιουργούν.

Ακόμη και το γέλιο των άλλων συμβολίζει την αναγνώριση και την αποδοχή του εαυτού μας από τους άλλους, κάτι που είναι βασική μας ανάγκη, και βοηθά στο να «παραχθούν» τα φυσικά αντικαταθλιπτικά του μυαλού. Ο Αμερικανός συγγραφέας Μαρκ Τουαίην, φαίνεται να είχε συνειδητοποιήσει το γεγονός αυτό λέγοντας, «ο καλύτερος τρόπος να δίνεις κουράγιο στον εαυτό σου είναι να δίνεις κουράγιο στους άλλους». Μόνο όταν επιτύχουμε ένα επίπεδο καλής διάθεσης, μπορούμε να δοκιμάσουμε κάτι που απαιτεί πιο «ισχυρή» καλή διάθεση και περισσότερη συγκέντρωση, όπως το διάβασμα ενός βιβλίου ή ένα ενδιαφέρον που απαιτεί περισσότερη ενέργεια όπως η άθληση.

Η καλή διάθεση είναι μέσα σου και είναι επιλογή

Ακόμη και η καλή διάθεση έχει επίπεδα και μοιάζει περισσότερο με σκαλοπάτια που ανεβαίνουμε σταδιακά. Χρειάζεται κάποιες φορές με τη λογική να ωθήσουμε τον εαυτό μας, ίσως και να τον πιέσουμε, να ανέβει ένα σκαλοπάτι το οποίο μπορεί να μην έχει τη διάθεση να το κάνει. Μόλις όμως ανεβούμε ένα, αποκτούμε τη δύναμη για ακόμη ένα ψηλότερο σκαλοπάτι. Έτσι, σύντομα, αρχίζουμε να υποψιαζόμαστε ότι …η διάθεση μας είναι σαν μία σκάλα η οποία μπορεί να φτάσει πραγματικά πολύ ψηλά.

Είναι ακριβώς αυτό που εννοούσε ο Πυθαγόρας, έχοντας κατανοήσει τον τρόπο που φιλτράρει το μυαλό τα εξωτερικά ερεθίσματα, αλλά και τον τρόπο που η λογική μπορεί να μας κινητοποιήσει να αναζητήσουμε πράγματα που θα μας δημιουργήσουν θετικά συναισθήματα, λέγοντας, «Μην ψάχνεις την ευτυχία είναι πάντα μέσα σου».

Και όταν ο Γάλλος φιλόσοφος Michel de Montaigne έλεγε ότι, «Η αδιαμφισβήτητη απόδειξη σοφίας είναι η συνεχώς καλή διάθεση», εννοούσε ότι όταν ξέρουμε αυτό που πάντοτε συμβαίνει, ότι κάθε εξωτερικό ερέθισμα αγγίζει συναισθηματικά, κάτι που υπάρχει ήδη στο μυαλό μας, τότε μπορούμε με τη σκέψη μας να το αγνοήσουμε ή να επιλέξουμε να του δώσουμε την σημασία που του αναλογεί, τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο.

Νικόλαος Γ. Βακόνδιος, Ψυχολόγος

Περιοδικο Hellenic Nexus Ιουνιος 2017

Κανείς να μη μένει εκεί που δεν τον θέλουν

Δεν υπάρχει νομίζω άνθρωπος που να μη θέλει να ζει και να χαίρεται μέσα σε καλές σχέσεις.

Σχέσεις οικογενειακές, φιλίες, ερωτικούς δεσμούς, συνεργασίες, συνοδοιπορίες και όλων των ειδών τα πάρε δώσε. Δεν αρκεί όμως να οδηγείς εσύ προσεχτικά και σωστά το αμάξι σου για να φτάσεις στον προορισμό σου, πρέπει να μη σου έρθει ο άλλος κόντρα καταπάνω σου από την απέναντι λωρίδα του δρόμου.

Κάποιοι στο πίσω μέρος του κεφαλιού σκέφτονται: Καλύτερα χωρίς σχέση παρά με κακή σχέση. Και άλλοι σκέφτονται: Καλύτερα σε κακή σχέση παρά χωρίς σχέση…

Υπάρχει όμως μια ακλόνητη, ισχυρή αντίσταση της ψυχοπνευματικής ισορροπίας σε ό,τι αποφασίζουμε για τη ζωή μας: η μοναξιά αρνείται σθεναρά να γιατρευτεί μέσα σε κακές σχέσεις. Αντιθέτως αυξάνεται, αρρωσταίνει χειρότερα. Επιπλέον σβήνει η ελπίδα τού «ίσως αύριο»… Είσαι εγκλωβισμένος και αισθάνεσαι παράλυτος.

Σχέση δίχως επικοινωνία είναι η πιο σκληρή φυλακή. Οδηγεί και σε κάτι παραπέρα, άσχημο, στενάχωρο και αγχογόνο: Σε υποβιβάζει στα ίδια τα μάτια σου, λιγοστεύει και εξαφανίζει με τον καιρό την αυτοεκτίμηση. Δίχως αυτοεκτίμηση, δεν έχεις αυτοπεποίθηση, και δίχως αυτοπεποίθηση καταντάς όλο και περισσότερο σκλάβος. Οι άλλοι, χρησιμοποιούν τους σκλάβους τους, βολεύονται ευχαρίστως, αλλά δεν τους σέβονται, δεν τους εκτιμούν, οι βολικοί δούλοι τούς εκνευρίζουν.

Τα παιδιά μας, ζώντας και μεγαλώνοντας μέσα σε τέτοια ασθενική, νοσηρή, δήθεν υπερευαίσθητη ατμόσφαιρα, μας θυμώνουν που δεν τους χαρίζουμε σθένος και τονωτικό παράδειγμα. Η δεδομένη ανασφάλεια τέτοιων γονεϊκών συμπεριφορών τούς μεταγγίζει ανασφάλεια για τις δικές τους περιπέτειες στο μέλλον. Τα παιδιά ζητούν από τους γονείς τους να τα στηρίζουν και να τα ξεφοβίζουν, να τα εμπνέουν στο σημαντικό. Να καλλιεργούν όραμα που κάνει τη ζωή και τον αγώνα να αξίζει, να ενθουσιάζει.

Για τούτο και τα μικρά παιδιά εξελίσσονται σε έφηβους τόσο αυστηρούς με τους γονείς τους, σκληρούς, επικριτικούς, απόλυτους και οργισμένους.

Κακά τα ψέματα! Οι αγάπες αξιώνουν θαυμασμό. Και όταν λέμε θαυμασμό, δεν εννοούμε κοινωνικές επιτυχίες ή καθαυτό πλούτη, αλλά το δέος που μας προξενούν οι ελεύθερες ψυχές, οι τονωτικές, οι έντιμες.

Ο έντιμος ούτε εξαγοράζει ούτε εξαγοράζεται, δεν κολακεύεται ούτε κολακεύει. Έχει λεβεντιά. Είναι ευαίσθητος απέναντι στο ερώτημα: «Με θέλουν εδώ ή δε με θέλουν;»

Κανείς να μη μένει εκεί όπου δεν τον θέλουν. Είναι μεγάλο ρεζιλίκι να κάνεις ότι δεν το καταλαβαίνεις, να λες πως ψιχαλίζει όταν σε φτύνουν. Ούτε σε έρωτες, ούτε σε γάμους, ούτε καν κοντά στα παιδιά του δεν επιτρέπεται να μένει κανείς όταν δεν είναι ευπρόσδεκτος. Μόνο αν φύγει θα έχει ελπίδα να τον ξαναπροσεγγίσουν, να τον καλέσουν να επιστρέψει, αν θέλει βέβαια ως τότε πάλι κι ο ίδιος.

Οι αποστάσεις σώζουν την υγεία και τη σχέση, επανεξετάζεις καταστάσεις και μετανοείς, διορθώνεσαι και ξεσκαρτάρεις. Με τέτοια εσωτερική έμπρακτη εργασία απομένει ατόφιο το αληθινό και πετιέται στα σκουπίδια το ψεύτικο. Αν μια σχέση είναι ψεύτικη, ας πεταχτεί, είναι λύτρωση! Αν είναι αληθινή, θα μάθει να διαχειρίζεται υγιώς την κατάστασή της. Ο καθαρός αέρας της απόστασης είναι διαυγής, αναζωογονητικός και διαφωτιστικός. Είναι ανοησία να φοβόμαστε να ξεκολλήσουμε από όποιον λέμε πως αγαπάμε. Τον πρώτο καιρό που αποχωριζόμαστε μια κίβδηλη σχέση ή μια κίβδηλη συμπεριφορά, ο εθισμός της ανάγκης μάς κάνει να υποφέρουμε, θέλουν χρόνο όλων των ειδών και ποιοτήτων οι αποτοξινώσεις. Έπειτα όμως από ένα διάστημα, μόνο μια αλήθεια από εκείνη την κατάσταση επιζεί, οι ψευδοανάγκες και τα ψευδοαισθήματα εξανεμίζονται. Συχνά τότε αναρωτιέσαι: Μα γιατί άργησα τόσο να λυτρωθώ; Γιατί φοβόμουν να απομακρυνθώ από τη σκλαβιά μου; Όταν δε φαίνεσαι σε βλέπουν καλύτερα, και όταν σιωπάς ακούγεσαι.

Η απόσταση που απαιτείται να πάρεις δε σημαίνει απουσία αγάπης, ούτε διακοπή σχέσης, αντιθέτως. Όσοι όντως αγαπούν είναι πολύ ευαίσθητοι στο να μη φορτώνονται, να μην πιέζουν, να μην ενοχλούν τους αγαπημένους. Η ανθρωπιά σου και η ποιότητά σου εξαρτώνται εν πολλοίς από το τι κάνεις με τη μοναξιά σου. Πώς τη ζεις, πώς τη διαχειρίζεσαι. Όταν δηλαδή χρειαστεί να την ακολουθήσεις, όταν, μένοντας μόνος, διασώζεις τον αυτοσεβασμό σου.

Η σχέση σου με τη μοναξιά καθορίζει την ποιότητα των σχέσεων με τους άλλους. Εννοούμε με άλλους με τους οποίους δε «σκοτώνεις την ώρα σου», αλλά «ζεις την ώρα σου». Δεν περνάς τον καιρό σου, αλλά τον γεμίζεις.

Η ώρα μου! Ο καιρός μου! Τι ωραίες λέξεις, τι νόημα!

Τελικά κακώς ονομάζουμε μοναξιά τη μοναξιά. Έτσι όπως το λέμε, η μοναξιά μοιάζει με εσωτερική ερήμωση, με την ανυδρία τού έσω μη κόσμου, με το κενό. Με το αδειανό μη σύμπαν και την άπνοια της πλήξης και της ανίας. Δεν είναι όμως! Είναι απαραίτητο να διαχωρίζουμε μοναξιά από ερήμωση.

Η πρώτη είναι η αναγκαία προϋπόθεση κάθε αυτογνωσίας, κάθε γνώσης, κάθε ανεξαρτησίας, κάθε ωρίμανσης, και εξέλιξης, και ενδυνάμωσης, κάθε κοινωνίας. Μοναξιά είναι το σημείο συνάντησης με τον χαρακτήρα μας και με το θείο. Ο τόπος του ραντεβού μας. Όλοι αξίζουμε τη μοναξιά, αξίζει να μένουν και μόνοι, διότι εκεί πιέζει και παίρνει φόρα η φτέρνα του δρομέα. Μόνοι λοιπόν, για ένα διάστημα, κάποιες ώρες της μέρας, αναγκαστικά της νύχτας, κάποιες μεγάλες εποχές της ζωής, κάποιες ζωές. Εκεί εκκολάπτεται η μάθηση, η αφομοίωση, ο απολογισμός και ο σχεδιασμός, η ενίσχυση.

Απόσπασμα από το βιβλίο «Σιωπάς για να ακούγεσαι» της Μάρως Βαμβουνάκη – εκδ. Ψυχογιός

Η Αγάπη: Αυτό ακριβώς είναι το φάρμακο για τη μοναξιά!

Ας ξεκινήσουμε με μία λεξιλογική διάκριση : Αυτή ανάμεσα στις έννοιες της μοναξιάς και της μοναχικότητας. Η μοναχικότητα αναφέρεται στο να είναι κανείς μόνος, χωρίς συντροφιά, συνήθως με την θέληση του, επειδή επιλέγει να ζει μόνος του, χωρίς παρέα, η τάση απομόνωσης από το κοινωνικό περιβάλλον…

Από την άλλη η έννοια της μοναξιάς είναι περισσότερο αναφορική μιας εσωτερικής κατάστασης. Είναι μία αίσθηση για το πως νοιώθουμε, πως βιώνουμε τον εσωτερικό μας κόσμο. Γι αυτό και μπορεί να νιώθουμε μοναξιά ακόμα κι αν έχουμε σχέσεις ( φίλους, σύζυγο, παιδιά, συνεργάτες..).

Η μοναξιά μας αποξενώνει. Γινόμαστε σιωπηλοί θεατές της ζωής μας και της ζωής των άλλων, σκιές μιας καθημερινότητας που εξελίσσεται μέσα μας και δίπλα μας. Μοναξιά έχει το πένθος, ο φόβος, η χαμηλή αυτοπεποίθηση, η απόρριψη, το bullying. Μοναξιά επιφέρει η έλλειψη αγάπης και πάνω απ’ όλα η γονεϊκή απόρριψη.

Τα παιδιά, ακόμα και όταν γίνονται ενήλικες, ενήλικες που μεγάλωσαν χωρίς αγάπη και αποδοχή από τους γονείς τους, βιώνουν ένα έντονο συναίσθημα μοναξιάς που συνήθως καταφέρνουν να το ξεπεράσουν μόνο όταν αγαπήσουν και αγαπηθούν πραγματικά σε κάποια φάση της ζωής τους.

Αυτό ακριβώς είναι το φάρμακο για τη μοναξιά : Η αγάπη! Tα υπόλοιπα, όπως χρήματα, επαγγελματική καταξίωση, αναγνώριση, όλα, λειτουργούν ως παρηγορητική αγωγή. Χρήσιμη πολύ και αυτή αλλά ανεπαρκής για να “γιατρευτούν” οι πληγές. Γιατί το τραύμα της μοναξιάς είναι βαθύ, βαθαίνει μέσα στο χρόνο, ριζώνει στο παρελθόν, αντιστέκεται γεμάτο αμφιβολία στο δώρο της αλλαγής.

Το ίδιο βλέπουμε να συμβαίνει και στους ανθρώπους που πενθούν. Αυτοί συναντούν τη μοναξιά κατά τη διάρκεια της ζωής τους, συνήθως απότομα, απρόσκλητα, απρόσμενα. Χάνοντας ένα αγαπημένο πρόσωπο, έναν άνθρωπο που έχεις μάθει να ζεις μαζί του, να τον αγαπάς και να σε αγαπάει, η ζήση μας φτωχαίνει και σε μεγάλο βαθμό χάνει το νόημα της- τουλάχιστον όπως το είχαμε γνωρίσει μέχρι τότε.

Θέλει χρόνο και υπομονή απ’ αυτόν που πενθεί ( και κατανόηση από το περιβάλλον του, προκειμένου να κάνει υπομονή και να του δώσουν το χρόνο που χρειάζεται…) μέχρι το τραύμα σιγά σιγά να επουλωθεί, μέχρι καινούρια νοήματα να διαμορφωθούν και να τοποθετηθούν δίπλα στα παλαιότερα…

Γιάννης Ξηντάρας