O ουρανός μας

Όλες οι ανθρώπινες οργανώσεις, όλες οι χώρες έχουν έναν άρχοντα και όλοι οι άλλοι είναι υπήκοοι. Υπάρχει όμως μιά χώρα όπου όλοι είναι άρχοντες, και έχουν μόνο έναν υπηρέτη αντί για αυτοκράτορα. Πώς γίνεται αυτό; Θα το καταλάβετε διαβάζοντας αυτήν την ιστορία.

Στη χώρα εκείνη όλοι οι άνθρωποι, γυναίκες και άνδρες, όλοι θέλανε να είναι άρχοντες, όλοι θέλανε να είναι πλούσιοι, όλοι να δείχνουν την παλληκαριάτους. Τί γινόταν εκεί, είναι εύκολο να καταλάβετε: ο καθένας ήθελε να είναι άρχοντας και να διατάζει όλους τους άλλους, και αυτό δέν γινόταν, γιατί όλοι οι άλλοι θέλανε το ίδιο. Ο καθένας ήθελε να είναι πάμπλουτος, γιʼ αυτό ζήλευε όλους τους άλλους για κάθε τί που είχαν. Και ο καθένας για να δείξει την παλληκαριάτου μάλωνε συνεχώς με όλους τους άλλους γύρωτου. Έτσι, πουθενά σε εκείνην τη χώρα δέν υπήρχε ησυχία. Παντού γινόταν καβγάδες, και ο καβγάς ήτανε η μόνητους χαρά, ένιωθαν ευχαρίστηση να μαλώνουνε και με τα λόγια και με τα χέρια και πόδια, και με την ειρωνεία αλλα και με τη γροθιά και κλωτσιά.

Στην πραγματικότητα, κανένας σε εκείνη τη χώρα δέν ήταν πλούσιος, γιατί δέν τον άφηναν οι άλλοι να πλουτίσει. Κανείς δέν ήταν παλληκαράς, γιατί φοβόταν όλους τους άλλους. Και κανείς δέν ήταν άρχοντας, παρα μόνο ένας. Ποιός ήταν άρχοντας σε εκείνη τη χώρα:

Ο πόλεμος! μόνο ο πόλεμος ήταν άρχοντας σε εκείνη τη χώρα, κανένας άνθρωπος! Και η ζωή συνεχιζότανε, ενώ ο καθένας λαχταρούσε να γίνει άρχοντας όλων των άλλων, δυνατότερος και πλουσιότερος απο κάθε άλλον.

Μιά μέρα ένας φτωχός μάγος ήρθε σε εκείνη τη χώρα. Δέν είχε σπίτι, και έμενε στην καρότσα του επαγγελματικού αυτοκινήτουτου, ελπίζοντας να μαζέψει αρκετά χρήματα και να αγοράσει ένα φτωχικό διαμέρισμα. Έβαλε μιά μεγάλη ταμπέλα στο αυτοκίνητοτου με φωτεινά γράμματα σε φωτεινό ρόζ φόντο, και διαλαλούσε πως μπορούσε να δώσει την απάντηση σε κάθε ερώτημα: «Μόνο με 50 ευρώ! Μόνο με 50 ευρώ η απάντηση σε όλασας τα ερωτήματα!».

Κανείς δέν ήταν διατεθειμένος να δώσει τόσα χρήματα για μιά μαντεία, μάλιστα τον έπιασαν και τον φόρτωσαν σφαλιάρες, γιατί φοβήθηκαν πως ήθελε να τους φάει χρήματα, που τα αγαπούσαν πιό πάνω απο κάθε τί, και του είπαν «το καλό που σου θέλουμε, να φύγεις απο τη χώραμας». Τότε ο φτωχός μάγος παρακάλεσε να του πληρώσουν το συνεργείο να επισκευάσει το αυτοκίνητότου, να του γεμίσουν το ρεζερβουάρ και ένα μπιτόνι βενζίνη, και να του δώσουν τρόφιμα για να μπορέσει να ταξιδέψει ώσπου να φύγει απο τη χώρα εκείνη που του έκανε τόσο άσχημη υποδοχή. Αλλα οι φιλάργυροι κάτοικοι δέν του έδωσαν ούτε ένα κέρμα για ελεημοσύνη.

Τότε ο φτωχός μάγος άρχισε να διαλαλεί: «μόνο με 20 ευρώ! η απάντηση σε όλασας τα ερωτήματα! Εδώ η σοφία της Ανατολής! Εδώ η σοφία της Δύσης! Εδώ η σοφία του κέντρου της γής, μεταξύ Ανατολής και Δύσης! μόνο με 20 ευρώ». Μα όποιοι τον άκουσαν του απάντησαν: «να τη βράσουμε τη σοφίασου, και τη σοφία της Ανατολής και της Δύσης! Δέν θέλουμε σοφία! Χρήματα θέλουμε!», Ή «να τη βράσω τη σοφία! Άρχοντας θέλω να γίνω, όλους τους άλλους να κυβερνώ!». Ή «να τη βράσω τη σοφία και σένα μαζί! Δέν θέλω σοφία, θέλω να γίνω γενναίος και δυνατός, πιό δυνατός απο όλους τους άλλους!».

Ακούγοντας έτσι, ο φτωχός μάγος άρχισε να διαλαλεί: «ο καλός ο μάγος! μόνο με 10 ευρώ, σας δείχνει τον δρόμο για να γίνετε πλούσιοι και δυνατοί και άρχοντες! μόνο 10 ευρώ!». Οι φιλάργυροι όμως κάτοικοι δέν ήταν διατεθημένοι να του πληρώσουν ούτε ένα λεπτό, και μερικοί άρχισαν να του πετάνε χαλίκια αναγκάζονταςτον να κλειστεί στο αυτοκίνητότου.

Μιάς και δέν εύρισκε άλλη λύση, ο φτωχός μάγος άρχισε να διαδίδει πως χωρίς καμία πληρωμή μπορούσε να δείξει στον καθένα τον τρόπο να γίνει δυνατός, πλούσιος, και άρχοντας. «Άν η συμβουλήμου πιάσει, πληρώστεμε ό,τι έχετε ευχαρίστηση. Και άν δέν πιάσει, μή μου δίνετε λεπτό».

Πάλι οι περισσότεροι κορόιδευαν το φτωχό μάγο: «υπόσχετε αυτά που ο ίδιος δέν έχει! άν ήξερε τον τρόπο, θα γινόταν πλούσιος ο ίδιος!». Μερικοί όμως σκέφθηκαν: «απο τα παλιά χρόνια λένε πως ό,τι κάνει κάποιος για τους άλλους, το στερείται ο ίδιος. Γιʼ αυτό λένε την παροιμία: «ποδηματάς ξυπόλητος και ράφτης μπαλωμένος», και το ίδιο είναι με όλα τα επαγγέλματα. Αφού δέν έχω να χάσω τίποτε, άς πάω να ρωτήσω κι αυτόν». Έτσι πήγαν μερικοί και ρώτησαν τον φτωχό μάγο: «πώς θα γίνω άρχοντας, και πλούσιος, και δυνατός, να κάνω μεγάλα πράγματα στον κόσμο;». Ο φτωχος μάγος έδωσε στον καθένα την ίδια απάντηση: «να γίνεις σάν το κυκλάμινο». - «Τί σημαίνει αυτό;» - «φέρεμου μιά γλάστρα με κυκλάμινα και θα σου δείξω». Με ξαναμμένη την περιέργεια του έφερναν απο μιά γλαστρίτσα με κυκλάμινα, οπότε ο φτωχός μάγος τους έδειχνε: «βλέπεις πώς είναι το λουλούδι του κυκλάμινου;» - «πώς είναι; ανάποδο είναι!» - «ναί. Ανάποδο είναι. Είναι ανοιχτό προς τα κάτω και όχι προς τα πάνω σάν τα άλλα λουλούδια. Ολονών ο μίσχος λυγίζει, σκύβει κάτω, και επειδή σκύβει, το ανάποδο λουλούδι γίνεται στέμμα. Άν δέν ήταν σκυμμένο προς τα κάτω, τα πέταλα θα κρέμονταν προς τα κάτω. Αλλα επειδή ο μίσχος είναι σκυμμένος κάτω, τα πέταλα υψώνονται προς τα πάνω και σχηματίζουν στέμμα. Έτσι το κυκλάμινο φορά στέμμα, είναι βασιλιάς. Και εσύ βασιλιάς δέν θέλεις να γίνεις; έ, λοιπόν, να κάνεις σάν το κυκλάμινο που σκύβει. Είναι και άκακο, ούτε δηλητήριο έχει ούτε αγκάθια, μυρίζει απαλά, τα φύλλατου τρώγονται, ανθίζει και μέσα στο χειμώνα, μέσα στο κρύο».

Βλέποντας μερικούς απο τους κατοίκους να πηγαίνουν να ρωτούν το μάγο, οι υπόλοιποι κάτοικοι ζήλεψαν και φθόνησαν, και έτσι έτρεξαν όλοι να ρωτήσουν το μάγο, για να μή τυχόν πέσουν παρακάτω απο τους άλλους που ρώτησαν. Έτσι δέν έμεινε κανένας στη χώρα εκείνη που να μή ρωτήσει το μάγο πώς θα γίνει άρχοντας, πλούσιος και γενναιότερος απο όλους τους άλλους. Σε όλους ο μάγος έδωσε την ίδια απάντηση: «γίνε σάν το κυκλάμινο, που επειδή σκύβει φοράει στέμμα». Δέν ήξεραν όμως πως την ίδια απάντηση πήραν όλοι, και ο καθένας νόμιζε πως οι άλλοι πήραν διαφορετική απάντηση. Κανένας δέν έλεγε στον άλλο τί του είπε ο μάγος.

Ύστερα απο λίγο, άρχισαν να δοκιμάζουν να εφαρμόσουν τη συμβουλή του μάγου. Το τί έγινε τότε, δέν μπορείτε να φανταστείτε! Οι περισσότεροι προσπαθούσαν να εφαρμόσουν τη συμβουλή του μάγου σκύβοντας το κεφάλιτους, με την ελπίδα να φυτρώσει πάνω στο κεφάλιτους ένα στέμμα. Όποιον όμως οι άλλοι έβλεπαν να σκύβει, του έριχναν φάπες. Σε λίγο, όλοι έσκυβαν το κεφάλι, στρέφοντας τα μάτια όσο μπορούσαν ψηλά για να βλέπουν άν κάποιος πάει να τους ρίξει φάπα. Απʼ τη μιά έσκυβαν, απʼ την άλλη κοίταζαν ποιός άλλος σκύβει για να του ρίξουν φάπα. Η φάπα σʼ εκείνη τη χώρα έδινε και έπαιρνε. Άλλοι πάλι, άφηναν μακριά τα μαλλιάτους και τα έβαφαν και τα έστηναν όρθια ωστε να μοιάζουν με τα πέταλα του κυκλάμινου. Ενώ άλλοι προσπαθούσαν να βάλουν φωτιά στα μακριά σηκωμένα και βαμμένα μαλλιά των άλλων. Μερικοί, σκεπτόμενοι οτι τα φύλλα του κυκλάμινου γίνονται σαρμαδάκια, έκοβαν τα μαλλιάτους και τα έδιναν δώρο σε άλλους, αφού δέν είχαν φύλλα να δώσουν. Οι άλλοι όμως που τα έπαιρναν, τα χρησιμοποιούσαν για να κάνουν μάγια εναντίον εκεινών που τα έδιναν, γιατί όλοι σε εκείνη τη χώρα ήταν μαθημένοι να κάνουν κακό στους άλλους για να γίνονται οι ίδιοι ανώτεροι. Μερικοί, με τη σκέψη οτι το κυκλάμινο ανθίζει μές το χειμώνα, βγαίνανε μισόγυμνοι μέσα στο κρύο του χειμώνα, με αποτέλεσμα να τρέμουν και να συναχώνονται. Με λίγα λόγια, σε εκείνη την ήδη φιλοπόλεμη χώρα έγινε τέτοιος πανζουρλισμός που φοβήθηκαν πως θα σκοτωθούν μεταξύτους όλοι.

Τότε έριξαν το φταίξιμο στη συμβουλή του μάγου, και ξέχασαν για λίγο τα μεταξύτους μίση για να ενωθούν εναντίον του μάγου, έφτιαξαν πανώ που έγραφαν «διώξτε τον απατεώνα, νεκρό ή ζωντανό», και κίνησαν σε διαδήλωση προς το αυτοκίνητο στο οποίο έμενε. Ο μάγος βλέπονταςτους να έρχονται εναντίοντου, έβγαλε απο το παράθυρο του αυτοκινήτου μιά άσπρη φανέλα πάνω σε ένα σκουπόξυλο για λευκή σημαία. Βλέποντας αυτήν την αυτοσχέδια λευκή σημαία, συγκρατήθηκαν και του φώναξαν: φύγε ζωντανός, για να μή φύγεις πεθαμένος! Ο μάγος φοβισμένος τους απάντησε με το μεγάφωνο που είχε πάνω στο αυτοκίνητοτου για να διαλαλεί: «θα φύγω! θα φύγω! αλλα αφήστεμε να διορθώσω το κακό που έκανα χωρίς να θέλω! Μίλησα στον καθένασας χωριστά. Ακούστεμε τώρα όλοι μαζί: ενωθήκατε όλοι εναντίονμου, γιατί; τί κακό σας έκανα; άς μου απαντήσει έναςσας, όποιος είναι αρχηγόςσας». Τότε άρχισαν όλοι να μαλώνουν και να χτυπιούνται λέγοντας: «εγώ είμαι αρχηγός, εγώ θα απαντήσω!». Έπεσε τόσο πολύ ξύλο ανάμεσάτους, που σε λίγο όλοι ήταν με μελανιές και καρούμπαλα, εξουθενωμένοι τόσο που δέν μπορούσαν να λυντσάρουν τον μάγο. Κάποιοι πρότειναν: «να μιλήσουμε όλοι με την αλφαβητική σειρά των ονομάτωνμας», αλλα τότε μάλωναν χειρότερα λέγοντας «τί φταίω εγώ άν το όνομάμου είναι ύστερα στην αλφαβητική σειρά;». Άλλοι πρότειναν «να μιλήσουν πρώτα οι πιό ηλικιωμένοι», αλλα ο καβγάς έγινε χειρότερος, καθώς οι νέοι φώναζαν πως γίνεται αδικία εις βάροςτους. Άλλοι πρότειναν να ρίξουν κλήρο να βγεί ένας να εκπροσωπήσει όλη τη χώρα, αλλα οι πολλοί είχαν αντίρρηση λέγοντας «ο κλήρος δέν βασίζεται σε καμιά λογική. Εμείς θέλουμε να βγεί ένας εκπρόσωπος με λογικά κριτήρια». Αλλα, μιά και δέν υπήρχαν εκεί λογικά κριτήρια, και γενικώς δέν υπήρχε λογική, ο καβγάς γινόταν όλο και χειρότερος, ώσπου κατάντησαν όλοι να σέρνονται μπροστά στο αυτοκίνητο του μάγου.

Τότε ο μάγος βρήκε την ευκαιρία να μιλήσει: «είχα μιλήσει στον καθένασας χωριστά και με είπατε απατεώνα. Τώρα μιλώ σε όλους μαζί, και άν βγώ απατεώνας είναι στο χέρισας και να με σκοτώσετε και να με διώξετε. Αλλιώς έπρεπε να εφαρμόσετε τη συμβουλήμου. Δέν εννοούσα να σκύβετε τα κεφάλιασας. εννοούσα να σκύβετε τον εγωισμόσας!».

Όμως, στη χώρα εκείνη κανείς δέν ήξερε αυτήν τη λέξη, και τότε πολλοί φώναξαν με όση δύναμη τους έμενε: «τί σημαίνει εγωισμός;». Ο μάγος απάντησε: «νά, τώρα με ρωτάτε κάτι, που θα πεί: ομολογείτε πως δέν ξέρετε αυτό το πράγμα. Πρώτη φορά ομολογείτε πως ο άλλος ξέρει κάτι καλύτερα απο εσάς. Όταν όμως κάνετε πως ξέρετε πάντα καλύτερα απο τους άλλους, και όταν νομίζετε πως ξέρετε πάντα καλύτερα απο τους άλλους, αυτό λέγεται εγωισμός. Όποιος δέν αγαπά τους άλλους, όποιος θέλει να έχει πιό πολλά αγαθά απʼ όλους, όποιος θέλει να κυβερνάει όλους τους άλλους, αυτός έχει εγωισμό. Όταν έλεγα να μιμηθείτε τα κυκλάμινα, εννοούσα να σκύβετε τον εγωισμόσας. Τότε όλοι θα πετύχετε αυτά που θέλετε. Όλοι θα είστε γενναίοι, δυνατοί, πλούσιοι, και άρχοντες!».

Τότε πολλοί ήρθαν πολύ κοντά στο αυτοκίνητο, και όλοι μαζί ρωτούσαν: «και πώς θα σκύβουμε αυτό το… πώς το είπες;». Ο μάγος πήρε επίσημο ύφος και αργά αργά είπε αυτά τα λόγια: «στον ουρανό απο κάτω, σε όλη τη γή λένε πως ο δικόςμου ο δρόμος είναι μεγάλος, με τίποτε δέν μοιάζει. Ακριβώς επειδή είναι μεγαλειώδης, γιʼ αυτό δέν μοιάζει με τίποτε. Άν με κάτι έμοιαζε, θα είχε βγεί άχρηστος απο παλιά». Και πρόσθεσε: «έχω εδώ ένα χαρτί με τα μαγικά λόγια. Θα τα μάθετε και θα τα λέτε όλοι κάθε μέρα. Ποιός θα πάρει αυτό το χαρτί; να διαβάζει μία μία πρόταση και οι άλλοι να επαναλαμβάνουν». - «Εγώ! εγώ! εγώ θα το διαβάζω!» άρχισαν να φωνάζουν όλοι, θυμήθηκαν τα συνηθισμένατους καμώματα. Και αφού ξανά άρχισαν τις φάπες και να σπρώχνουν με τις παλάμεςτους ο ένας τα μούτρα του αλλουνού ώσπου εξαντλήθηκαν, ο μάγος είπε: «όποιος θέλει να γίνει παλληκαράς, και πλούσιος, και άρχοντας, να επαναμβάνει τώρα μετά απο μένα. Και αύριο φέρτε όλοι απο ένα χαρτί και γράψτετα καθώς θα τα λέω για να τα μάθετε και να τα λέτε κάθε μέρα». Και ο μάγος άρχισε να λέει και όλοι οι άλλοι να επαναλαμβάνουν, έτσι όπως ορκίζονται στο στρατό οι νεοσύλλεκτοι:

- Τους τρείς θησαυρούς που έχω 

- «Καλά τους κρατώ και τους διαφυλάσσω» 

- Ο ένας θησαυρόςμου λέγεται ʽαγαπώ τους άλλους σάν τα δικάμου παιδιάʼ

- Ο δεύτερος θησαυρός μου λέγεται ʽείμαι ευχαριστημένος με λιτά πράγματαʼ

- Ο τρίτος θησαυρός μου λέγεται ʽδέν τολμώ να γίνω στον ουρανό απο κάτω αρχηγόςʼ

- Επειδή αγαπώ τους άλλους σάν δικάμου παιδιά, είμαι απο όλους πιό γενναίος

- Επειδή είμαι ικανοποιημένος στα λιτά πράγματα, οι δυνατότητες μου είναι ανεξάντλητες

- Επειδή δέν τολμώ να γίνω στον ουρανό απο κάτω αρχηγός, γιʼ αυτό είμαι πραγματικός άρχοντας και κυβερνώ

- Τώρα, όποιος αφήνει τη στοργή και κυνηγάει την παλληκαριά,» - «τώρα, όποιος αφήνει τη στοργή και κυνηγάει την παλληκαριά,» - «και αφήνει τη λιτότητα κυνηγώντας τις μεγάλες δυνατότητες,» - «και αφήνει τη λιτότητα κυνηγώντας τις μεγάλες δυνατότητες,» - «και αφήνει την υπηρεσία κυνηγώντας την εξουσία,» - «και αφήνει την υπηρεσία κυνηγώντας την εξουσία,» - «θα πεθάνει!» - «θα πεθάνει!»

- Όποιος έχει αγάπη πολεμώντας νικά», - «όποιος έχει αγάπη πολεμώντας νικά», - «όποιος έχει αγάπη διαφυλάσσοντας κάτι, το κρατά καλά» - «όποιος έχει αγάπη διαφυλάσσοντας κάτι, το κρατά καλά» - «όποιον έχει αγάπη, ο ουρανός τον σώζει» - «όποιον έχει αγάπη, ο ουρανός τον σώζει» - «όποιον έχει αγάπη, ο ουρανός τον κάνει με αγάπη να περιβάλλεται» - Όποιον έχει αγάπη, ο ουρανός τον κάνει με αγάπη να περιβάλλεται.

Αφού είπαν όλοι αυτά τα λόγια, την άλλη μέρα έφεραν ο καθένας ένα χαρτί, ο μάγος τα ξαναείπε και τα έγραψαν, και τα διάβαζαν κάθε μέρα. Όχι οτι τα καταλάβαιναν και πολύ καλά, αλλα αφού ήταν τα λόγια μαγικά, και κάθε μέρα λέγονταςτα και έχοντας πάντα στην τσέπητους το χαρτί που τα είχαν γραμμένα, σιγά σιγά τα καταλάβαιναν, και τα έβαλαν σε εφαρμογή. Τότε όλοι έγιναν κυκλάμινα: οι άντρες έγιναν γαλάζια κυκλάμινα, οι γυναίκες έγιναν ρόζ κυκλάμινα, μόνο για μία μέρα. Την άλλη μέρα ξανάγιναν άνθρωποι, για να μπορούν να ζήσουν σάν άνθρωποι. Αλλα κράτησαν το όνομα, λέγοντας «είμαστε τα ρόζ και τα γαλάζια κυκλάμινα». Όχι πως χάθηκε τελείως η οργή, ακόμη θύμωναν λίγο, και αυτό ήταν για να καταλαβαίνουν ποιό είναι το άδικο. Μόλις έβλεπε κάποιος έναν άλλο να θυμώνει, έλεγε «αυτό που έκανα και θύμωσε, είναι δικόμου άδικο. Το σταματώ αμέσως», και αμέσως το σταματούσε και το διόρθωνε. Τώρα ήξεραν τί θα πεί εγωισμός, που πρώτα δέν ήξεραν. Αφού, να φανταστείτε, πήγαν στο μάγο και του ζήτησαν όλοι συγνώμη που πήγαν να τον λυντσάρουν. Και δέν μάλωναν ποιός θα ζητήσει πρώτος συγνώμη, ούτε κλήρο έριξαν, ούτε αλφαβητική σειρά κοίταξαν. Πήγαν όλοι και του υποκλίθηκαν, καθώς και τα κυκλάμινα λυγίζουν το μίσχοτους, και είπαν όλοι «συγνώμη». Ανάθεσαν σε έναν να μιλήσει στον φτωχό μάγο να του προτείνει να γίνει κυβερνήτηςτους, και όταν εκείνος αρνήθηκε λέγοντας «όχι, δέν είμαι άξιος εγώ να μιλήσω εκ μέρους σας», είδε τους άλλους να θυμώνουν, και τότε πρόθυμα πήγε και μίλησε στο μάγο προτείνοντάςτου να γίνει αρχηγόςτους. Ο φτωχός μάγος αρνήθηκε λέγοντας «δέν χρειάζεστε κανέναν αρχηγό, κανέναν άρχοντα, κανέναν κυβερνήτη, γιατί τώρα όλοι είστε αρχηγοί, άρχοντες, κυβερνήτες. Μόνο άν θέλετε να μείνω στην πόλησας, για να είμαι υπηρέτης ολονώνσας» - «δέν χρειαζόμαστε κανέναν υπηρέτη! και δέν μπορείς, ένας άνθρωπος να υπηρετείς τον πληθυσμό μιάς ολόκληρης χώρας!» είπε ο εκπρόσωπος των ρόζ και γαλάζιων κυκλαμίνων. «επιτρέψτεμου να σας προσφέρω τις υπηρεσίεςμου» είπε ο μάγος αρχίζοντας να θυμώνει, και βλέποντας αυτό, τον διόρισαν υπηρέτητους, και του έχτισαν ένα σπίτι στο σημείο ακριβώς όπου είχε στημένο το αυτοκίνητοτου τη μέρα εκείνη που πήγαν όλοι να τον λυντσάρουν. Το σπίτι αυτό έχει κήπο απʼ έξω, ένα τζάκι μέσα, και ένα υπόστεγο γκαράζ για το αυτοκίνητο. Εκεί πηγαίνουν πότε πότε πολίτες απο τα γαλάζια και ρόζ κυκλάμινα για να πάρουν τις υπηρεσίες του μάγου, δηλαδή να ρωτήσουν τη γνώμητου άν αυτό που έκαναν ή που θέλουν να κάνουν είναι σωστό, γιατί βρε αδερφέ άνθρωποι είμαστε και μπορεί να κάνουμε λάθη, και μπορεί να χρειαστεί να ρωτήσουμε έναν τρίτο άνθρωπο πώς να διορθώσουμε τα λάθημας, και καλά η οργή των άλλων μας δείχνει το άδικο το δικόμας, αλλα δέν φτάνει να είμαστε προς τους άλλους ανθρώπους δίκαιοι, πρέπει να είμαστε δίκαιοι και προς τη φύση, προς τα φυτά και προς τα ζώα, προς το χώμα, την πέτρα, το νερό, τον αέρα, προς τη γή και προς τον ουρανό, εκείνον τον ουρανό που όταν έχουμε αγάπη κάνει και τους άλλους γύρωμας να μας αγαπούν.