Μητέρα....

"Aν ένας άνθρωπος υπήρξε το αδιαμφισβήτητα αγαπημένο παιδί της μητέρας του, διατηρεί σε όλη του τη ζωή την πίστη στην επιτυχία, που συχνά οδηγεί πραγματικά στην επιτυχία." Φρόιντ

Είναι πολύ σημαντικό για το παιδί να νιώθει αποδοχή και αγάπη

Όταν αναφερόμαστε στη «μητρική φροντίδα», ουσιαστικά εννοούμε την συναισθηματική σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στο παιδί και τη μητέρα ή σε οποιονδήποτε άλλον έχει αναλάβει το μητρικό ρόλο.

Η σχέση με τη μητέρα είναι η πρωταρχική εμπειρία από την οποία δημιουργούμε τις βάσεις για να χτίσουμε τις μετέπειτα σχέσεις μας με τους άλλους. Είναι πολύ σημαντικό για το παιδί να νιώθει αποδοχή και αγάπη, προκειμένου να οπλιστεί με όλες εκείνες τις δυνάμεις που είναι απαραίτητες για να νιώσει ασφαλές να βγει στον έξω κόσμο και να συλλέξει εμπειρίες.

Όταν, λοιπόν, η φροντίδα της μητέρας είναι αμφιλεγόμενη, λόγω της υπερβολικής ή καθόλου προσοχής στο παιδί, οι συνέπειες στον τρόπο που μαθαίνει να δημιουργεί σχέσεις το ακολουθούν και στην ενήλικη ζωή του.

Υπερπροστατευτική μητέρα: Είναι η μητέρα που από λανθασμένο τρόπο έκφρασης αγάπης, αποθαρρύνει το παιδί της από το να αναλάβει οποιαδήποτε πρωτοβουλία. Παίρνει η ίδια όλες τις αποφάσεις για εκείνο, με αποτέλεσμα το παιδί να μην έχει ασκηθεί ποτέ στο να στηρίζεται στο πόδια του και να δοκιμάσει τρόπους να διαχειριστεί τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει στη ζωή του.

Ουσιαστικά το αποδυναμώνει, γιατί δεν του δίνει την ευκαιρία να ωριμάσει και του στέλνει το μήνυμα ότι δεν είναι ικανό να φροντίσει τον εαυτό του. Στη πορεία της ζωής του εξελίσσεται σ’ ένα παθητικό και συναισθηματικά εξαρτημένο ενήλικα.

Απορριπτική μητέρα: Ο τρόπος που μας βλέπουν οι σημαντικοί άνθρωποι στη ζωή μας, προσδιορίζει τον τρόπο που και εμείς βλέπουμε τον εαυτό μας. Η απορριπτική μητέρα είναι υπερβολικά επικριτική και αυστηρή με τις πράξεις του παιδιού της και συνηθίζει να τονίζει τις ατέλειές του παραβλέποντας τις επιτυχίες του, με αποτέλεσμα να το διδάξει να είναι και το ίδιο πολύ επικριτικό με τον εαυτό του.

Ένα παιδί που έχει ανατραφεί με αυτό τον τρόπο, τείνει να είναι φοβισμένο και ανασφαλές και να εκδηλώνει συναισθήματα ζήλιας και επιθετικότητας. Συνήθως πρόκειται για ενήλικες που έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Τελειομανής μητέρα: Έχει υψηλές προσδοκίες και απαιτεί από το παιδί της το καλύτερο, με αποτέλεσμα να μην είναι ποτέ ικανοποιημένη με τις επιτυχίες του. Το παιδί ενδέχεται να έχει υψηλές επιδόσεις, αλλά στερείται εμπιστοσύνης στις ικανότητές του και πιστεύει πως όσο κι αν προσπαθήσει θα φαίνεται πάντα αποτυχημένο στα μάτια των άλλων.

Ως ενήλικας αναπτύσσει αισθήματα ανεπάρκειας και απληστίας και είναι ευάλωτος στην αποτυχία, με συνέπεια να εμφανίζει καταθλιπτικές τάσεις.

Συντηρητική μητέρα: Είναι η μητέρα που έχει αυστηρές και αδιαπραγμάτευτες αξίες και αντιλήψεις για το τι είναι «ηθικό» και τι «ανήθικο». Το παιδί εξωτερικεύει αυτό τον τρόπο σκέψης και αξιολογεί τη συμπεριφορά του με αυτό το σύστημα αξιών, χωρίς να έχει την κρίση να επιλέξει τι από αυτά που διδάχθηκε ταιριάζει στον τρόπο ζωής του και τι όχι.

Το αποτέλεσμα είναι να εξελιχθεί σ’ ένα ιδιαίτερα επικριτικό ενήλικα με έντονα συναισθήματα άγχους και ενοχών, όταν παραβιάζει τους άκαμπτους κανόνες που έχουν θέσει οι άλλοι για αυτόν. Εναλλακτικά, ενδέχεται να επαναστατήσει, απορρίπτοντας κάθε κανόνα, και να υιοθετήσει παραβατική συμπεριφορά.

Υποστηρικτική μητέρα: Δείχνει εμπιστοσύνη στις ικανότητες του παιδιού της και το ενθαρρύνει, αντί να το καθοδηγεί. Το περιβάλλει με φροντίδα, χωρίς να περιορίζει τη δράση του και αποτελεί ασφαλές καταφύγιο, όπου το παιδί μπορεί να βρει συμπαράσταση, όταν αντιμετωπίζει δυσκολίες στον έξω κόσμο.

Είναι έτοιμη να δεχθεί τις αποτυχίες του και να προσφέρει την ανιδιοτελή αγάπη που χρειάζεται για να επουλώσει τις πληγές του. Ενήλικες που έχουν μεγαλώσει απολαμβάνοντας αυτού του είδους τη φροντίδα, έχουν μια θετική εικόνα για τον εαυτό τους, είναι ανεξάρτητοι, χωρίς να φοβούνται να προσεγγίσουν συναισθηματικά τους άλλους, αισιόδοξοι και μπορούν εύκολα να προσαρμοστούν, ακόμη και σε αντίξοες συνθήκες.

Είναι σίγουρο πως κανένας δεν έχει διδαχθεί πώς να είναι γονέας. Ίσως αναγνωρίσατε κάποιες δικές σας συμπεριφορές στις παραπάνω κατηγορίες. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η προσωπικότητα της κάθε μητέρας είναι μοναδική και ανεπανάληπτη.

Επομένως, κάθε αυστηρή προσκόλληση στις κατηγοριοποιήσεις, είναι ελλιπής και αυθαίρετη, καθώς αδυνατεί να συμπεριλάβει το σύνολο των εκφράσεων της μητρικής φροντίδας.