Μοναξιά

Πολλοί πιστεύουν ότι αυτός που νιώθει μοναξιά είναι και στην πραγματικότητα μόνος του. Αυτό βέβαια δεν είναι αλήθεια. Μπορούμε κάλλιστα να βρισκόμαστε με άλλα άτομα και μάλιστα σε οικείο περιβάλλον και παρ' όλα αυτά να νιώθουμε απελπιστικά μόνοι.

Για να καταλάβουμε καλύτερα όμως την έννοια της μοναξιάς είναι απαραίτητο να εξετάσουμε ορισμένους από τους τρόπους με τους οποίους τη βιώνουμε.

Αιτίες της μοναξιάς

• όταν είμαστε μόνοι και νιώθουμε ότι δεν έχουμε άλλη επιλογή
• όταν μας λείπουν οι συναισθηματικοί δεσμοί που είχαμε στο παρελθόν
• όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αλλαγές στη ζωή μας
• όταν νιώθουμε ότι δεν υπάρχει κανείς στη ζωή μας με τον οποίο να μπορούμε να μοιραστούμε συναισθήματα και εμπειρίες
• όταν πιστεύουμε ότι δεν είμαστε αποδεκτοί, αγαπητοί ή άξιοι, ακόμα και αν οι άλλοι δεν συμμερίζονται αυτή την άποψη για εμάς.

Ο φαύλος κύκλος της μοναξιάς

Η μοναξιά γίνεται πιο έντονη όταν διαστρεβλώνουμε τη σημασία της, σκεπτόμενοι με τους παρακάτω τρόπους: «η μοναξιά αποτελεί σημάδι αδυναμίας ή ανωριμότητας», «για να νιώθω μοναξιά κάτι δεν πάει καλά με εμένα», «είμαι ο μοναδικός άνθρωπος που νιώθει έτσι».

Κάποιος που σκέφτεται με αυτόν τον τρόπο πιθανότατα αντιλαμβάνεται τη μοναξιά σαν αποτέλεσμα «εσωτερικής μειονεξίας». Αυτή η πεποίθηση όμως ενδέχεται να δημιουργήσει δυσκολίες στην προσέγγιση άλλων ανθρώπων και στη δημιουργία σχέσεων μαζί τους, καθώς και στη συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες.

Επιπλέον μια τέτοια πεποίθηση μπορεί να δημιουργήσει φόβο απόρριψης, εσωστρέφεια, καχυποψία προς τους άλλους, θυμό, θλίψη και επίκριση του εαυτού και των άλλων. Αν αντιδράσει κανείς είτε με το να απομονωθεί κοινωνικά, είτε με το να ξεκινήσει μια σχέση ανεπαρκή και μη ικανοποιητική, το μόνο που θα καταφέρει είναι να διαιωνίσει τη μοναξιά του.

Τρόποι αντιμετώπισης

Η εναλλακτική στη θεώρηση της μοναξιάς ως «ελάττωμα» ή «μόνιμο χαρακτηριστικό της προσωπικότητας» είναι να την αξιολογήσουμε ως μια κατάσταση ή ένα συναίσθημα που μπορεί να αλλάξει. Η μοναξιά είναι κοινή εμπειρία όλων των ανθρώπων. Διάφορες έρευνες δείχνουν ότι το ένα τέταρτο των ενήλικων βιώνουν επώδυνα αισθήματα μοναξιάς τουλάχιστον κάθε λίγες εβδομάδες, ενώ τα ποσοστά είναι υψηλότερα για τους εφήβους και τους νέους.

Η μοναξιά δεν πρέπει να μεταφράζεται παρά ως ένα σημάδι ότι σημαντικές μας ανάγκες δεν ικανοποιούνται. Για αυτό είναι σημαντικό να εντοπίζουμε αυτές τις ανάγκες που μπορεί να περιλαμβάνουν ανάγκη ανάπτυξης διαπροσωπικών σχέσεων ή αυτοπεποίθησης, την ανάγκη απόκτησης φίλων, ή την ανάγκη εύρεσης δραστηριοτήτων που θα προσφέρουν προσωπική ικανοποίηση.

Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων

• Αρχικά υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι η μοναξιά δεν κρατάει για πάντα
• Ενώ ασχολείστε με τις καθημερινές σας δραστηριότητες βρείτε τρόπους για να έρθετε σε επαφή με άλλους ανθρώπους
• Βρεθείτε σε νέες καταστάσεις και ασχοληθείτε με δραστηριότητες που σας ενδιαφέρουν στις οποίες θα συναντήσετε ανθρώπους με κοινές προτιμήσεις
• Αναπτύξτε κοινωνικές δεξιότητες. Πλησιάστε και αφήστε τους άλλους να σας πλησιάσουν
• Επωφεληθείτε από εκδηλώσεις, σεμινάρια, δραστηριότητες που οργανώνουν ο δήμος ή η κοινότητα της περιοχής σας, σύλλογοι ή οργανώσεις. Προσφέρετε εθελοντική εργασία σε ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια
• Μη κρίνετε τους καινούργιους ανθρώπους που συναντάτε με βάση τους παλιούς. Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και επομένως διαφορετικός.
• Μην είστε βιαστικοί στην ανάπτυξη σχέσεων ή φιλιών. Μια καλή σχέση χρειάζεται χρόνο και προοδευτικό μοίρασμα συναισθημάτων για να ανθίσει.
• Δώστε αξία σε όλες τις φιλίες ή γνωριμίες σας και τα μοναδικά χαρακτηριστικά τους από το να μένετε καθηλωμένοι στη άποψη ότι μόνο μια ρομαντική σχέση θα σας ανακουφίσει από τη μοναξιά.

Αυτοανάπτυξη

Μην παραμελείτε τις άλλες σας ανάγκες επειδή η ανάγκη για κάποια σχέση ή φιλία δεν έχει ικανοποιηθεί. Φροντίστε τον εαυτό σας:

Ακολουθείστε συνήθειες καλής διατροφής, άσκησης και επαρκούς ύπνου. Δώστε ενέργεια στη δουλειά σας, ασχοληθείτε με τα χόμπι σας ή, αν δεν έχετε, δημιουργείστε κάποια.

Επωφεληθείτε από τις μοναχικές στιγμές σας προκειμένου να γνωρίσετε τον εαυτό σας. Δείτε αυτόν τον χρόνο σαν ευκαιρία για αυτονομία και φροντίδα των συναισθημάτων σας.

Αξιοποιήστε τις ώρες μοναξιάς βρίσκοντας πράγματα να κάνετε που σας δίνουν ευχαρίστηση. Μην υπομένετε απλώς την ύπαρξή σας ρίχνοντάς την σε έναν καναπέ έως ότου ξαναβρεθείτε με άλλους ανθρώπους.

Θυμηθείτε τι απολαμβάνατε να κάνετε στο παρελθόν για να σας βοηθήσει να αποφασίσετε πώς να ευχαριστήσετε τον εαυτό σας τώρα.

Έχετε στο χώρο σας βιβλία, μουσική, ατομικά παιχνίδια, ή σταυρόλεξα, προκειμένου να περάσετε καλά τις ώρες που είστε μόνοι.

Σκεφτείτε την πιθανότητα να κάνετε και μόνοι κάποια πράγματα που συνήθως θα κάνατε με άλλους, όπως το να πάτε κινηματογράφο.

Να είστε ανοικτοί σε νέα πράγματα και δραστηριότητες. Μην προκαταλαμβάνετε τα συναισθήματα και τις σκέψεις σας προτού δοκιμάσετε κάτι.

Μην περιμένετε τα συναισθήματά σας να σάς ενεργοποιήσουν. Ξεκινήστε και τα ευχάριστα συναισθήματα θα έρθουν.